Holistische zorg in Europa: Waar staan we in Nederland?

In heel Europa beweegt er iets. Er groeit een bewustzijn dat gezondheid méér is dan de afwezigheid van ziekte. Dat we als mens geen verzameling losse onderdelen zijn, maar een geheel van lichaam, geest, ziel én omgeving. Die benadering – de holistische kijk op zorg – wint terrein. Maar waar staan we in Nederland in dit geheel?

🇩🇪 Duitsland: een lange traditie van integratie

Duitsland loopt voorop als het gaat om het integreren van alternatieve en complementaire zorgvormen. Homeopathie, natuurgeneeskunde en andere holistische benaderingen worden al decennia serieus genomen. Sommige zorgverzekeraars vergoeden bijvoorbeeld antroposofische of homeopathische behandelingen. Artsen met een aanvullende opleiding in deze richtingen worden erkend en zijn breed inzetbaar. Holistische zorg is hier niet alternatief, maar een geaccepteerd onderdeel van het zorgsysteem.

🇫🇷 Frankrijk: ruimte voor complementaire therapieën

Ook in Frankrijk zien we beweging. In het publieke zorgsysteem (PUMA) is er ruimte voor behandelingen zoals acupunctuur, homeopathie en chiropraxie. Hoewel de mate van vergoeding varieert, is er erkenning dat deze benaderingen bijdragen aan het welzijn van de mens. Frankrijk blijft op zoek naar manieren om preventie en leefstijl meer te verankeren in hun zorgvisie, en dat biedt kansen voor holistisch werkende professionals.

🇧🇪 België: naar integrale zorgmodellen

Bij onze zuiderburen zijn onlangs negen gezondheidsministers (!) samen opgetrokken om een protocolakkoord te tekenen rond “geïntegreerde zorg”. Daarbij is niet langer het medische systeem, maar de mens zélf het uitgangspunt. Deze aanpak is onder andere geïnspireerd op het Nederlandse Regenboogmodel, dat een brede, holistische blik op gezondheid stimuleert.

🇳🇱 En Nederland dan?

Nederland staat bekend om zijn goed georganiseerde, efficiënte zorgsysteem. Maar het is ook een systeem dat sterk gestoeld is op protocollen, wetenschappelijke onderbouwing en een duidelijke scheiding tussen ‘regulier’ en ‘alternatief’. Dat biedt kwaliteit en duidelijkheid – maar laat ook kansen liggen. Want leefstijl, preventie en het belang van mentale en emotionele balans zijn lang onderbelicht gebleven.

Toch is er verandering gaande. Initiatieven als Je Leefstijl Als Medicijn, leefstijlhuisartsen, integratieve geneeskunde, en steeds meer huisartsen die ook naar ademhaling, voeding en stress kijken: ze zijn er wél. Maar ze bevinden zich vaak nog aan de rand van het systeem. De uitdaging ligt in integratie.

Wat kunnen we leren van Europa?

De voorbeelden uit Duitsland, Frankrijk en België laten zien dat het anders kan. Dat holistische zorg geen bedreiging is voor de reguliere zorg, maar een verrijking. Dat preventie, leefstijl en een mensgerichte benadering niet vaag of alternatief hoeven te zijn, maar juist bijdragen aan betere en duurzamere gezondheid.

Wat we nodig hebben in Nederland is ruimte. Ruimte voor samenwerking tussen regulier en complementair. Ruimte om te experimenteren met nieuwe zorgmodellen. En ruimte om de mens écht centraal te stellen – in zijn totaliteit.

Stichting Het Heelcollectief

Vanuit Stichting Het Heelcollectief zetten wij ons in voor precies dat: het verbinden van reguliere, complementaire en alternatieve zorg. Niet tegen elkaar, maar met elkaar. We geloven in een zorg die menselijker, helender en duurzamer is. Daarom bouwen we aan een netwerk, delen we kennis, en starten we de dialoog – ook met beleidsmakers, zowel in Den Haag als in Brussel.

Wil jij meedenken of meedoen? We staan open voor samenwerking, uitwisseling en inspiratie. Want zorg gaat over mensen. En mensen zijn heel.

Wil je op de hoogte blijven van onze activiteiten of zelf bijdragen? Word lid van Het Heelcollectief of neem contact met ons op.